Hiện tại đang trong thời kỳ hội nhập quốc tế và là thời kỳ đỉnh cao trong việc học ngoại ngữ. Chưa có thời gian nào mà hàng ngàn và hàng triệu người chạy đua, đổ xô đi học ngoại ngữ. Hiện tượng nào không còn quá xa lạ, thậm chí là trào lưu cho giới trẻ. Nhưng chính hiện tượng này khiến cho tiếng Việt dần bị biến tấu một cách khó hiểu và sự trong sáng của tiếng Việt dần không còn nguyên vẹn như một nét truyền thống mà ông cho ta đã giữ lấy. Từ đó nảy sinh ra một vấn đề luôn được đặt lên bàn cân để cân đo đong đếm rằng liệu chúng ta giữ cái truyền thống để giữ sự trong sáng tiếng Việt hay chúng ta phải đổi mới nó để chạy theo xu hướng hội nhập quốc tế của xã hội?

Từ lúc đất nước tiến vào quá trình hội nhập quốc tế, đó là lúc giới trẻ đổ xô nhau biến tấu tiếng Việt theo ý thích của mình như viết tắt, viết rút gọn theo cách họ hiểu và nói pha tạp ngôn ngữ này với ngôn ngữ kia với nhau để khoe mẽ sự sính ngoại. Cách biến tấu tiếng Việt của người Việt được chia làm nhiều cách nhưng hai cách thức phổ biến nhất ở giới trẻ đó là ngôn ngữ chat (Ngôn ngữ Teencode) và lai căng ngôn ngữ.

Ngôn ngữ chat ( Ngôn ngữ Teencode)

Thời đại công nghệ và Internet liên tục phát triển mạnh mẽ và sẽ thống trị loài người trong tương lai. Việc phát triển này cũng đánh dấu bước đột phá của mạng xã hội. Giới trẻ càng ngày càng có xu hướng sống cùng với mạng xã hội nhiều hơn các mối quan hệ ngoài xã hội. Thế giới thực chúng ta có ngôn ngữ mẹ đẻ là tiếng Việt, còn trong thế giới ảo, chúng ta sẽ có ngôn ngữ Chat hay còn gọi là ngôn ngữ Teencode. Teencode là một thuật ngữ dùng để chỉ một dạng chữ viết khác của tiếng Việt.Dạng chữ này được cho là tiếng lóng của giới trẻ, chỉ giới trẻ hiểu theo cách của họ và viết theo cách mà họ cho rằng nó gọn, nhanh và dễ hiểu.

Người lớn nhìn vào những ký tự mà giới trẻ cho là teencode thì chắc chắn sẽ không hiểu. Có khi những người cùng độ tuổi cũng chẳng hiểu nổi. Việc này dẫn đến giới trẻ lạm dụng ngôn ngữ Teen khi tham gia vào mạng xã hội ngày càng nhiều và khó có thể thay đổi được vì nó đã trở thành một thói quen quen thuộc ngấm sâu vào trong bản thân. Vấn đề này đã được rất nhiều bài báo và bài báo cáo cũng như luận văn đề cập đến nhưng vẫn chưa thể thay đổi nó. Việc sử dụng ngôn ngữ teencode nằm ở ý thức của giới trẻ, muốn thay đổi cũng là một vấn đề nan giải. Sử dụng ngôn ngữ tùy tiện cẩu thả, viết tắt và viết Teencode không đúng lúc sẽ mang lại những hậu quả không thể lường trước được và sẽ gây cho người khác sự khó chịu, thậm chí có thể bạn sẽ bị phớt lờ nếu nhiều lần khiến người khác khó hiểu với ngôn ngữ mà chỉ có bạn hiểu.

Lai căng ngôn ngữ

Lai căng là một định thuật ngữ xuất hiện khi đất nước tiến vào giai đoạn đột phá về sự phát triển mọi mặt. Từ lai căng văn hóa, lai căng lối sống đến lai căng ngôn ngữ, trong đó lai căng ngôn ngữ là vấn đề được giới trẻ đề cập khá nhiều. Trong một cuộc giao tiếp, bạn đang nói chuyện rất vui vẻ với bạn bè, đột nhiên có người bạn mới đến bắt chuyện bằng cách nói nửa tây nửa ta, lối nói nửa vời. Nghe loáng thoáng thì bạn có thể hiểu được ý người đó muốn truyền đạt nhưng bạn có bực bội khi gặp tình huống như vậy hay cách nói đó có làm bạn cảm thấy khó chịu không?  

Đối tượng thường nói chuyện nữa tây nửa ta thường là Việt kiều hoặc du học sinh ở nước ngoài và các bạn sinh viên học ngôn ngữ nước ngoài. Những đối tượng này thường xuyên tiếp xúc với ngôn ngữ nên việc bị ảnh hưởng tác động khiến việc kiểm soát ngôn ngữ có thể bị rối loạn. Khi bạn tiếp xúc với một môi trường với lối sống và ngôn ngữ nhất định trong một thời gian dài thì dần hình thành lối sống và ngôn ngữ đó. Điển hình như du học sinh hay Việt kiều cũng vậy. Họ sống, học tập và làm việc trong môi trường nước ngoài đã được một thời gian thì khi về Việt Nam, lối sống đó, ngôn ngữ đó đã thấm vào người họ. Muốn thay đổi cũng là một điều rất khó.

Với trường hợp của sinh viên học ngôn ngữ nước ngoài, việc họ nói chuyện nửa tây nửa ta là điều không chấp nhận bởi nhiều người. Việc không chấp nhận này có phần đúng và cũng có phần sai. Họ là sinh viên ngôn ngữ, học ngôn ngữ là điều hiển nhiên, đôi khi họ sẽ bị ảnh hưởng là điều tất nhiên. Tuy nhiên, sinh viên ngôn ngữ không nên lạm dụng hình thức lai căng này vì chúng ta đang sống ở Việt Nam chứ không phải ở nước ngoài. Không chỉ ở sinh viên mà cả những người du học sinh hay Việt kiều đi chăng nữa, việc nói nửa tây nửa ta sẽ làm người khác đánh giá và phớt lờ bạn đi.

Có một số cá nhân và vài quyển sách áp dụng hình thức lai căng này để giúp học sinh sinh viên học ngôn ngữ.  Hình thức đó gọi là truyện chêm. Nó vẫn có mặt lợi là giúp người học tiếp thu nhanh từ vựng và biết cách sử dụng từ. Nhưng cái hại là nếu lạm dụng cách thức này sẽ tạo thành một thói quen nói chuyện nửa tây nửa ta. Có rất nhiều người gặp khó khăn trong việc chuyển nghĩa. Điển hình như họ rơi vào tình huống không biết giải thích nghĩa của từ vựng tiếng tây này thành tiếng Việt một cách ngắn gọn như thế nào cho hợp lý, ví dụ như Marketing, Internet,…

Sự hình thành vô độ của các trung tâm ngoại ngữ

Trong những năm gần đây thì việc trung tâm ngoại ngữ đang dần mọc lên như nấm đến độ không thể kiểm soát được số lượng hình thành. Từ việc những trung tâm mới đến chi nhánh của nó đã lên đến hàng chục và hàng trăm cơ sở. Trong các ngôn ngữ Nhật, Hàn, Trung, Pháp, Anh thì tiếng Anh chiếm phần lớn nhất và đang tung hoành ở Việt Nam như một mô hình và hình thức kinh doanh hợp pháp thu lại lợi nhuận cực kỳ cao. Tại sao giới trẻ chạy đua nhau học ngoại ngữ? Thứ nhất là học ngôn ngữ để giao tiếp và kết bạn với những người bạn nước ngoài, mở rộng giao lưu. Thứ hai là lấy chứng chỉ, điển hình là IELTS. Thứ ba là theo xu hướng và cuối cùng là bị ép buộc đến trung tâm học. Chính vì lý do đó mà việc học ngôn ngữ quốc tế được ưu tiên hàng đầu thay vì học tiếng Việt. Nhiều người có lợi thế về ngôn ngữ dựa vào nhu cầu mà lập ra những trung tâm để đáp ứng những nhu cầu đó. Từ trung tâm uy tín hàng đầu đến trung tâm lừa đảo được lập ra tràn lan gây hoang mang cho người học không biết đặt niềm tin vào nơi đâu mới chính xác.

Chúng ta đa số chỉ có từ điển tiếng này tiếng nọ nhưng chả bao giờ có từ điển tiếng việt. Viết sai chính tả là chuyện rất hiển nhiên ở Việt Nam. Giới trẻ học tiếng Anh rất giỏi và rất tài năng, họ có thể bỏ ra ba tháng hơn thì có thể giao tiếp và viết đúng chính tả từng từ vựng tiếng Anh. Nhưng nhắc tới tiếng Việt thì chắc chắn sẽ có sai sót. Thật chất người học ngôn ngữ phải là người tự thân vận động và luyện tập thường xuyên thì mới có thể giỏi. Bạn tập trung tiếng Anh quá nhiều, bạn chủ quan rằng bạn là người Việt thì sao phải học tiếng Việt chi cho mệt thì đó là sai lầm trầm trọng. Nếu bạn không rèn giũa ngôn ngữ tiếng Việt thì bạn có thể sẽ quên đi chính ngôn ngữ mẹ đẻ của bạn

Giữ gìn sự trong sáng tiếng Việt

Tiếng Việt là ngôn ngữ phong phú và đa dạng cả về mặt ngôn từ lẫn ngữ pháp. Tiếng Việt giàu và đẹp là nhờ công của ông cha ta ngày xưa đã giữ gìn qua bao nhiêu thế hệ, nhưng ngày này, chúng ta lại đạp đổ đi những gì họ gắng công để lại. Đó là một điều đáng tiếc! Do đó, dù bất cứ thế hệ nào đi nữa hay đất nước phát triển ra sao thì tiếng Việt vẫn giữ một vẻ đẹp và là một biểu tượng của dân tộc Việt Nam. Một quốc gia nếu không có ngôn ngữ thì nó không còn là một quốc gia, ngôn ngữ có thể quyết định số phận của quốc gia đó.   

Tác Giả: Phạm Tú Trinh

Kết bạn và theo dõi facebook của tác giả tại link: https://www.facebook.com/profile.php?id=100038947118615

--------------------------------

Bạn đam mê viết lách, nhận giải thưởng (tổng trị giá 22 triệu VNĐ / tháng, sách, chứng nhận Social Impact Awards) và muốn được tạo thương hiệu cá nhân tới hàng triệu người trong cộng đồng của YBOX.VN? Xem chi tiết tại link: http://bit.ly/TrietHocTuoiTre-Info

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Cuộc thi Triết học Tuổi trẻ do Ybox đồng sáng lập và tổ chức. Khi chia sẻ, cần phải trích dẫn nguồn đầy đủ tên tác giả và nguồn là "Tên tác giả - Nguồn: Triết Học Tuổi Trẻ". Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.