Tiếng Gọi Nơi Hoang Dã là một tác phẩm xuất sắc về sự thích nghi và sức mạnh của con người và động vật trong môi trường hoang dã khắc nghiệt. Jack London đã tạo ra một thế giới vô cùng sống động và hấp dẫn, mà người đọc sẽ cảm nhận được những thăng trầm của cuộc hành trình của Buck, từ sự bị bắt buộc đến sự độc lập và trở thành một phần của tự nhiên hoang dã. Một điểm đặc biệt của cuốn sách là cách tác giả miêu tả tâm trạng và cảm xúc của chú chó Buck. Đây là một khía cạnh tâm hồn của con người được thể hiện qua con mắt của một con chó, làm cho độc giả suy tư về sự kết nối giữa loài người và thiên nhiên.

Cuộc đấu tranh tất yếu để giành quyền làm chủ

Trọng tâm chính của cuốn tiểu thuyết là sự biến đổi của Buck từ một chú chó cưng ở California thành một chú chó hoang chạy cùng bầy sói ở vùng hoang dã Alaska. Xuyên suốt cuốn sách, nó học được ý nghĩa của việc “hoang dã” và quản lý các kỹ năng cần thiết để tồn tại trong môi trường khắc nghiệt của miền Bắc băng giá. Tiếng gọi nơi hoang dã là một câu chuyện về sự biến đổi trong đó Buck cũ — Buck văn minh, đạo đức — phải thích nghi với thực tế khắc nghiệt hơn của cuộc sống ở miền Bắc băng giá, nơi sự sống còn là mệnh lệnh duy nhất. Giết hoặc bị giết là đạo đức duy nhất của những con chó ở Klondike, như Buck đã nhận ra ngay từ khi bước xuống thuyền và chứng kiến cái chết dữ dội của người bạn Curly. Vùng hoang dã là một thế giới tàn khốc, vô tâm, nơi chỉ có kẻ mạnh mới thịnh vượng. Người ta có thể nói, đó là một thế giới hoàn hảo theo thuyết Darwin, và cách miêu tả của London về nó có liên quan nhiều đến Charles Darwin, người đã đề xuất thuyết tiến hóa để giải thích sự phát triển của sự sống trên Trái đất và hình dung ra một thế giới tự nhiên được xác định bởi sự cạnh tranh khốc liệt để giành lấy các nguồn tài nguyên khan hiếm. Thuật ngữ thường được sử dụng để mô tả lý thuyết của Darwin, mặc dù ông không đặt ra nó, là “sự sống sót của kẻ mạnh nhất”, một cụm từ mô tả trải nghiệm của Buck một cách hoàn hảo. Trong thế giới cũ ấm áp hơn, nó có thể đã hy sinh mạng sống của mình vì những cân nhắc về đạo đức; tuy nhiên, bây giờ nó từ bỏ mọi cân nhắc như vậy để tồn tại.

“Trong suốt bốn năm kể từ khi còn nhỏ, nó đã sống cuộc đời của một quý tộc mãn nguyện; nó rất tự hào về bản thân, thậm chí còn hơi tự cao tự đại, như những quý ông quê mùa đôi khi trở nên vì hoàn cảnh cô lập của họ.”

Câu trích dẫn này nằm ở đầu Chương I, “Into the Primitive” và nó định nghĩa cuộc sống của Buck trước khi anh bị bắt cóc và kéo vào thế giới khắc nghiệt của Klondike. Là một con vật cưng được yêu thích trong khu đất rộng lớn ở California của Thẩm phán Miller, Buck sống như một vị vua — hoặc ít nhất giống như một “quý tộc” hay một “quý ông quê mùa”, như London mô tả về nó. Trong thế giới văn minh, Buck sinh ra để cai trị, nhưng bị tách khỏi môi trường này và buộc phải chiến đấu để sinh tồn. Câu chuyện của Tiếng gọi nơi hoang dã phần lớn là câu chuyện về việc Buck leo lên trở lại đỉnh cao sau khi thất bại sớm. Nó mất đi một loại quyền lãnh chúa, quyền lãnh chúa “thiếu thốn” và “thỏa mãn” mà nó sinh ra, nhưng anh ta có được một loại quyền làm chủ đích thực hơn trong thế giới hoang dã, một loại quyền lực mà nó giành được bằng nỗ lực của chính mình chứ không phải do tai nạn khi sinh ra.

Nhưng London không hài lòng khi lấy cuộc đấu tranh sinh tồn làm chủ đề trung tâm trong cuốn tiểu thuyết của mình; thay vào đó, nhân vật chính của ông ấy đấu tranh hướng tới một mục đích cao hơn, đó là khả năng làm chủ. Chúng ta thấy cuộc đấu tranh này đặc biệt trong cuộc xung đột của Buck với Spitz, trong quyết tâm trở thành con chó dẫn đầu trong đội của Francois và Perrault, và ở cuối cuốn tiểu thuyết, trong cách nó chiến đấu để giành được quyền lãnh đạo bầy sói. Buck không chỉ muốn sống sót; anh ấy muốn thống trị — cũng như những đối thủ của anh ấy, những con chó như Spitz. Trong hành trình tìm kiếm sự thống trị này, được tôn vinh bởi câu chuyện ở London, chúng ta có thể quan sát thấy ảnh hưởng của Friedrich Nietzsche, một triết gia người Đức vào cuối thế kỷ 19. Thế giới quan của Nietzsche cho rằng thế giới bao gồm những người chủ, những người sở hữu cái mà ông gọi là “ý chí quyền lực” và nô lệ, những người không sở hữu ý chí này. Nietzsche thích thú khi sử dụng phép ẩn dụ về động vật, so sánh người chủ với “chim săn mồi”, “những con thú tóc vàng” và so sánh nô lệ với cừu và các động vật sống trong đàn khác. Buck của London, với sức mạnh bất khuất và khát khao làm chủ mãnh liệt, là phiên bản chó của những người đàn ông bậc thầy của Nietzsche, Napoléon Bonapartes và Julius Caesars của ông. Theo một nghĩa nào đó, Buck là một sinh vật man rợ và hầu như không phải là một sinh vật có đạo đức, nhưng London, giống như Nietzsche, mong chúng ta hoan nghênh sự hung dữ này. Cuốn tiểu thuyết của ông gợi ý rằng không có số phận nào cao hơn đối với con người hay con thú hơn là đấu tranh và giành chiến thắng trong cuộc chiến giành quyền làm chủ.

“Nghịch lý của sự sống là như vậy đó, sự đê mê ngây ngất ấy xuất hiện lúc mình đang sống mãnh liệt nhất, ấy thế mà nó xuất hiện như một trạng thái quên đứt đi là mình đang sống.”

Sức mạnh của ký ức tổ tiên và bản năng nguyên thủy

“Những tổ tiên hoang dã ấy đã nhen nhóm lại bên trong nó cuộc sống cổ xưa, và những mánh khóe xưa kia của chúng đã thành dấu ấn in sâu vào huyết thống di truyền của nòi giống thì nay cũng chính là những mánh khóe của bản thân nó. Những cái đó đã đến với nó tự nhiên, nó chả phải nhọc công gắng sức học tập hoặc khám phá ra, dường như luôn luôn đã là của nó tự bao giờ.”

Hoang dã là một trong những chủ đề quan trọng nhất trong tác phẩm văn học của Jack London. Khái niệm “gọi” hoang dã đến Buck rất quan trọng đối với sự tiến hóa của nó với tư cách là một nhân vật và làm sống lại bản năng tự nhiên của anh ấy. Phải đến khi kết thúc cuốn tiểu thuyết, anh mới hoàn toàn nhượng bộ trước “tiếng gọi nơi hoang dã” và gia nhập bầy sói trong nơi hoang dã. Khi Buck bước vào thế giới hoang dã, anh phải học vô số bài học để sinh tồn và anh đã học rất tốt chúng. Nhưng cuốn tiểu thuyết gợi ý rằng thành công của ông ở miền Bắc băng giá không chỉ đơn thuần là vấn đề học hỏi cách sống hoang dã; đúng hơn, Buck dần dần lấy lại được bản năng nguyên thủy và những ký ức mà tổ tiên hoang dã của anh sở hữu, những thứ bị chôn vùi khi còn là loài chó đã trở thành những sinh vật văn minh. Thuật ngữ kỹ thuật cho những gì xảy ra với Buck là atavism - sự xuất hiện trở lại trong một sinh vật hiện đại với những đặc điểm đã xác định tổ tiên xa xưa của nó. London quay lại chủ đề này hết lần này đến lần khác, liên tục nhắc nhở chúng ta rằng Buck đang “thụt lùi”, như cuốn tiểu thuyết nói, để bước vào một lối sống hoang dã hơn mà tất cả các loài chó từng chia sẻ. Chúng ta được biết: “Anh ấy đã già hơn những ngày anh ấy đã nhìn thấy và hơi thở anh ấy đã hít thở”. “Anh ấy liên kết quá khứ với hiện tại, và sự vĩnh hằng đằng sau anh ấy đập mạnh vào anh ấy theo một nhịp điệu mạnh mẽ mà anh ấy lắc lư theo thủy triều và các mùa lắc lư.” Buck thậm chí còn thỉnh thoảng nhìn thấy thế giới cũ hơn này, khi con người mặc áo da động vật và sống trong hang động, cũng như khi chó hoang săn mồi trong các khu rừng nguyên sinh. Do đó, mối liên hệ của anh ta với danh tính tổ tiên của mình không chỉ mang tính bản năng; nó thật huyền bí. Thế giới văn minh tưởng chừng như mạnh mẽ hóa ra chẳng qua chỉ là một lớp vỏ mỏng manh, nhanh chóng bị bào mòn để lộ ra những bản năng cổ xưa đang ngủ yên bên dưới. Buck nghe thấy tiếng gọi của nơi hoang dã, và London ngụ ý rằng, trong những hoàn cảnh thích hợp, chúng ta cũng có thể nghe thấy nó.

Quy luật của nền văn minh và hoang dã

Mặc dù hai cuộc đời mà Buck dẫn dắt hoàn toàn trái ngược với nhau, nhưng sự tương phản này không hề bị cản trở trong suốt cuốn tiểu thuyết. Cuộc sống của anh với Thẩm phán Miller rất nhàn nhã, bình lặng và không có thử thách, trong khi việc chuyển đến nơi hoang dã cho anh thấy một cuộc sống dã man, điên cuồng và khắt khe. Mặc dù sẽ rất hấp dẫn khi cho rằng hai cuộc sống này đối lập nhau, nhưng các sự kiện sau này trong cuốn tiểu thuyết cho thấy một số cách mà cả nền văn minh và hoang dã đều có những quy tắc xã hội, hệ thống phân cấp và thậm chí cả luật pháp cơ bản. Ví dụ: nhóm mà Buck tham gia không phải là nhóm vô chính phủ; Vị trí chó dẫn đầu được thèm muốn và trao cho con chó mạnh mẽ nhất. Con chó dẫn đầu chịu trách nhiệm về các quyết định của nhóm và có phong cách lãnh đạo đặc biệt; Yếu tố chính dẫn đến sự cạnh tranh giữa Buck và Spitz là việc Buck đứng về phía những con chó kém phổ biến hơn, ngoài lề thay vì những con mạnh hơn. Sau đó, Buck ủng hộ quyền của thiểu số trong đàn, một quan điểm rất giống với quan điểm của chủ sở hữu ban đầu của nó, thẩm phán, ví dụ nổi bật nhất của cuốn tiểu thuyết về nền văn minh.

Tất nhiên, các quy tắc của thế giới văn minh và thế giới thiếu văn minh là cực kỳ khác nhau — trong tự nhiên, nhiều xung đột được giải quyết thông qua các cuộc đấu tranh đẫm máu thay vì thông qua hòa giải hợp lý. Nhưng cuốn tiểu thuyết gợi ý rằng điều quan trọng ở cả hai thế giới là phải hiểu và tuân theo những quy tắc mà thế giới đó đã đặt ra, và chỉ khi những quy tắc đó bị phá vỡ, chúng ta mới thấy sự man rợ thực sự và sự thiếu tôn trọng cuộc sống. Mercedes, Hal và Charles bước vào thế giới hoang dã với rất ít hiểu biết về các quy tắc mà người ta phải tuân theo để hòa nhập và tồn tại. Việc họ không thể phân chia khẩu phần thức ăn một cách chính xác, việc họ phụ thuộc vào dao và súng hầu như vô dụng và việc họ coi thường sự đau khổ của những con chó đều chứng minh luật lệ của vùng hoang dã mà họ hiểu sai hoặc chọn cách phớt lờ. Kết quả là, vùng hoang dã tạo ra một hậu quả tự nhiên cho hành động của họ. Chính vì họ không chú ý đến những lời cảnh báo mà thế giới hoang dã đưa ra thông qua một trong những cư dân của nó, John Thornton, nên họ đã buộc cả đội vượt qua lớp băng không ổn định và rơi vào cái chết của họ. Cuốn tiểu thuyết dường như muốn nói rằng thiên nhiên hoang dã không cho phép sự hỗn loạn hay hành vi bừa bãi mà thay vào đó thiết lập một trật tự xã hội và tự nhiên nghiêm ngặt khác với nhưng không thua kém trật tự của thế giới văn minh. 

“Mỗi ngày nhân loại và những yêu sách của nhân loại ngày càng rời xa anh ta. Sâu trong rừng, một tiếng gọi đang vang lên, và mỗi khi nghe thấy tiếng gọi này, ly kỳ và lôi cuốn một cách bí ẩn, anh cảm thấy buộc phải quay lưng lại với ngọn lửa và lao vào rừng… Nhưng khi anh có được mặt đất mềm mại và bóng mát xanh, tình yêu của John Thornton lại kéo anh trở lại với ngọn lửa.”

Câu trích dẫn mô tả sự căng thẳng ngày càng tăng trong Buck trong thời gian anh ở bên John Thornton. Thornton là người chủ lý tưởng và mối quan hệ của anh với Buck tượng trưng cho mối quan hệ hợp tác hoàn hảo giữa người và chó. London nói với chúng tôi rằng đây là lần đầu tiên Buck thực sự yêu một con người. Tuy nhiên, đồng thời, rõ ràng số phận của Buck nằm ở nơi hoang dã, và vì vậy anh bị giằng xé giữa những thôi thúc kéo anh ra khỏi loài người và lòng trung thành mãnh liệt của anh với Thornton. Rõ ràng là tình yêu đó là thứ duy nhất trói buộc anh ta với thế giới loài người - điều đó có nghĩa là khi Thornton bị giết, không còn gì để giữ anh ta lại, và anh ta chấp nhận số phận của mình như một sinh vật hoang dã.

Tính cá nhân của các thành viên trong nhóm

Khi Buck đến nơi hoang dã, bản năng nguyên thủy của anh không thức tỉnh ngay lập tức và anh cần rất nhiều sự trợ giúp từ bên ngoài trước khi thích nghi với cuộc sống ở đó. Sự giúp đỡ đến khi nhận ra những quy tắc rất khác nhau chi phối thế giới bên ngoài nền văn minh, nhưng cũng nhờ sự hỗ trợ của bầy đàn mà anh ta trở thành một phần. Đặc biệt, hai chú chó, Dave và Sol-leks, sau khi đã có thâm niên, đã hướng dẫn Buck những điều phức tạp của việc kéo xe trượt tuyết. Hơn nữa, các thành viên trong nhóm đều tự hào về công việc của mình, mặc dù họ đang phục vụ nam giới. Khi họ thực hiện những chuyến đi vào thời điểm thuận lợi, họ tự chúc mừng mình - tất cả họ đều tham gia vào một doanh nghiệp chung.

Đồng thời, một trong những đặc điểm có giá trị nhất ở nơi hoang dã là chủ nghĩa cá nhân. Nếu Tiếng gọi nơi hoang dã là câu chuyện về việc cuối cùng đạt được quyền làm chủ một thế giới nguyên thủy, xa lạ, thì sự làm chủ đó chỉ đạt được thông qua việc tách khỏi nhóm và sống sót độc lập. Xuyên suốt phần lớn câu chuyện, Buck đang phục vụ một ông chủ hoặc một bầy đàn; ngay cả với tư cách là người lãnh đạo, anh ta cũng đang thực hiện mệnh lệnh của người khác và chịu trách nhiệm về sự thịnh vượng của nhóm. Do đó, theo nhiều cách, khi John Thornton cắt dây nịt của Buck, anh ấy cũng đang bắt đầu quá trình tách Buck khỏi tâm lý bầy đàn. Mặc dù Buck vẫn tiếp tục phục vụ Thornton, nhưng khao khát được sống đơn độc trong thế giới hoang dã cuối cùng đã vượt qua anh.

“Hơn nữa, nó lại là con chó ham muốn quyền thế, và điều làm cho nó trở thành nguy hiểm là chiếc dùi cui của người mặc áo nịt đỏ đã quật cho tiêu tan hết những gì là gan liều mù quáng và hấp tấp vội vàng ra khỏi vòng khát vọng quyền lực của nó. Nó đã khôn ranh lên một cách khác thường và sẵn sàng chờ đợi thời cơ với một sự kiên nhẫn mang một tính chất không có gì khác hơn là tính nguyên thủy.”

Tuy nhiên, sự cân bằng giữa cá nhân và nhóm một lần nữa bị phá vỡ vào cuối cuốn tiểu thuyết, khi Buck trở thành thủ lĩnh của một bầy sói. Mặc dù bầy khác nhiều so với đàn chó có trách nhiệm phục vụ con người bằng cách kéo xe trượt tuyết, thông điệp dường như là, trong khi khuyến khích các kỹ năng tự sinh tồn, thế giới hoang dã cuối cùng vẫn cần có sự hợp tác của một nhóm để đảm bảo sự sống còn của cá nhân.

Tiếng Gọi Nơi Hoang Dã là một tác phẩm vĩ đại của văn học, mang lại cho độc giả không chỉ một cuốn sách phiêu lưu hấp dẫn mà còn là cơ hội để suy tư về tầm quan trọng của tự nhiên và sự sống. Cuốn sách này đã và vẫn đang làm say đắm hàng triệu độc giả trên khắp thế giới và xứng đáng được coi là một tác phẩm vĩ đại trong văn học thế giới.

Tóm tắt bởi: Huyen Thai

Hình ảnh: Huyen Thai

--------------------------------------------------

Theo dõi fanpage của Bookademy để cập nhật các thông tin thú vị về sách tại link: Bookademy

(*) Bản quyền bài viết thuộc về Bookademy - Ybox. Khi chia sẻ hoặc đăng tải lại, vui lòng trích dẫn nguồn đầy đủ "Tên tác giả - Bookademy." Các bài viết trích nguồn không đầy đủ cú pháp đều không được chấp nhận và phải gỡ bỏ.